MAYIS BÖCEĞİ
Melolontha melolontha
Tanımı ve Yaşayışı:
Erginler 2,5 -3 cm. boyunda genellikle kızıl kahverengi görünümdedir. Toraks parlak siyah olmasına rağmen üzeri sarı- gri sık tüylerle kaplı olduğundan esas rengi belli değildir. Elitranın üzerinde birbirine paralel uzanıp birleşen çizgi çıkıntılar vardır. Elitra abdomeni tamamen örtmez. Son üç karın halkası açıkta kalır. Dişilerin anteni küçük; erkeklerinki ise büyük ve yelpaze şeklindedir. Karın parlak siyah, yanlarında üçgen şeklinde beş adet beyaz leke vardır. Yumurta oval, krem rengi ve 2 mm. Boyundadır. Larvalar karakteristik olarak karın etrafında kıvrık, tombul ve beyazdır. Üç çift bacağı vardır. Vücudun son halkası çok şişkin ve büyümüş bir hal almıştır. Bu kısım içindeki besin nedeniyle siyah görünür. Tam gelişmiş larvanın boyu 4- 4,5 cm. kadar olur. Halk arasında kadı lokması veya manas diye tanınır. Pupalar tam şekillendiği zaman koyu kahverengidir. İlkbaharda havaların ısınmasıyla nisain ve mayıs aylarında önce erkekleri sonra dişiler topraktan ortaya çıkar. Çıkış 1–3 hafta devam eder. Uçarak ağaç üzerinde yaprak ve çiçeklerle beslenirler. Dişiler çiftleştikten sonra yumurtalarını 2–3 yıl işlenmemiş hafif otlanmış toprakların 15–20 cm derinine 25-30 lu gruplar halinde bırakırlar. Bir dişi ortalama 60 yumurta bırakır. Kuluçka süresi 30 gündür. Larvalar toplu yaşayıp ot köklerini kemirir. 2 ay sonra gömlek değiştirerek 2. dönem larva olurlar. Bu larvalar oburca beslenir. Kışı geçirmek için toprak derinliğine inerler. Bu derinlik fındıklarda 50 cm. kadardır. Mart ve nisana kadar hareketsiz kalıp haziran başlarında önemli zararlar yaparlar. Daha sonra bir gömlek daha değiştirip 3. dönem larva olurlar. 3. dönem larva süresi 1 yıldır. Önemli zararlar da bu dönemdedir. 3 yılda bir döl verirler.
Konukçu:
Larvalar fındık, çilek bahçeleriyle fidanlıklarda köklerde; erginler çiçeklerde fındık, kiraz, erik, kızılağaç, kayın, pelit yapraklarında beslenir.
Zararları:
Erginler yaprak ve çiçek üzerinde beslenerek zarar yaparlar. Yoğun olursa meyve ve orman ağaçları yapraksız kalabilir. Larvalar ilk dönemlerde ot kökleri ile beslendiklerinden fındık ve fidanlarda zararlı değildir. Yalnız; çilek gibi otsu bitkiler bu beslenmeden zarar görür. 2. döneme geçen larvalar, ağaç ve ağaççıkların kökleriyle de beslenir. Fındıkların 1cm. çapına kadar köklerini koparıp tahrip ederler. Bunun sonucu fındık ocaklarında uç kurumaları başlar, kurumalar ana dallara kadar ilerler. Çiçeklerde kurumalar daha hızlıdır. Kökleri kemirilmiş fidanlar aşı tutmaz hale gelir ve kurur. Larvaların 3.döneminde zararı 2. dönemden daha şiddetlidir. Zifin çiçeklerinin yoğun bulunduğu yerlerde zararlı duruma geçmezler.
Mücadelesi:
Kültürel Mücadele:
Erginler toplanıp öldürülmelidir. Civarda zifin varsa erginlerin bu çiçekler üzerinde toplandıkları unutulmamalıdır. Tarla sürülürken larvalar toplanıp öldürülerek yoğunluk azaltılır.
Kimyasal Mücadele:
Larvalarda yapılacak ilaçlama için önsayım yapılarak bulaşık alan tespit edilir. 1 m 3 veya daha fazla larva varsa savaş yapılır. Eylül başından Ekim 15 ‘e kadar ilaçlama yapılabilir. Bu sürede larvalar 2. dönemdedir. Toprak ilacın karıştırılması için en uygun dönemdedir; ilaçlama pülverizatör
Ve bahçıvan süzgeciyle yapılmalıdır. Bu aletlerle ilaç atıldıktan sonra toprak işlenerek ilacın 20 cm. derinliğe karıştırılması sağlanır.