KİRAZ SİNEĞİ
Rhagoletis cerasi
Tanımı ve Yaşayışı:
Genellikle kiraz sineği ergini 4-5 mm. Boyunda olup parlak siyah göğüs ve göğsün uç kısmında sarı renkli üçgen biçiminde yapıya sahiptir. Yumurtası süt beyazı renkte olup,larvası beyazımsı krem ve 4 mm. Boyundadır. Pupası fıçı şeklinde saman sarısı renginde ve 4 mm. Boyundadır. Şeffaf olan kanatları üzerinde siyah renkte 3 bant bulunur. Son bant kanadın sonuna kadar uzanır. Sineğe üstten bakıldığı zaman Thorax’ın üzerinde derhal görülebilen sarı renkte bir çıkıntı göze çarpar. Toprakta kışı geçiren pupalardan sinek iklime bağlı olarak Nisan ayı ortaları ile mayıs ayı içinde ortaya çıkar. Sinek çıkışından takriben 8-10 gün sonra yeni renklenmeye, olgunlaşmaya başlayan meyveleri deler ve yumurtasını bırakır. Dişi sinek yumurta borusu yardımiyle her meyve içerisine yumurtalarını teker teker bırakır. (Yumurtalar beyaz renkte ve ince uzun elips şeklindedirler.) Bir dişi sinek ortalama 40 civarında yumurta bırakır. Sinek meyve üzerinde ekseriya yumurtalarını sapa yakın yerlere bırakır. Yumurtadan birkaç gün sonra larva (kurt) çıkar ve kirazın etli kısmını yiyerek çekirdeğe kadar gelir. Larva takriben 2-4 hafta meyve içersinde kalarak gelişir. Nihayet daha sonra genellikle meyve sapına yakın yerden meyveyi delerek çıkar ve kendini toprağa bırakır takriben 3-4 cm. derinliğinde kısa bir müddet içersinde pupa olurlar. Ertesi sene Mayıs ayına kadar toprakta pupa döneminde kalarak yılda 1 döl verirler. Kışı toprakta pupa olarak geçiren haşere ilkbaharda hava ısısına, neme, yere,yağışa,sıcaklığa bağlı olarak Nisan ayı ortalarından sonra sinek olarak ortaya çıkarlar. Kiraz sineği erkenci çeşitlerden ziyade daha sonra olgunlaşan geç çeşitlerde zararlı olur. başta kiraz olmak üzere vişnelerde de görülürler.
Konukçu:
Kiraz sineğinin larvası meyve etiyle beslenerek gelişir. Kiraz sineğinin ergin bireyinin konukçuları kiraz ve vişnedir.
Zararları:
Kirazlarda sapa yakın kısımlarda kahverengi ve yumuşak kısımlar görülür. Meyve çekirdeği kolaylıkla etli kısımdan ayrılır. Böyle bir meyve açıldığında içerisinde 4-6 mm. boyunda bir tarafı sivri silindir şeklinde beyaz renkte başsız ve ayaksız kurt (larva) görülür. Bazen de bir meyvada birkaç kurt (larva) bulunabilir. Kurtlu meyveler yumuşar ve çekirdek civarındaki meyve eti çürür. Ayrıca hasatta meyveler kurtlu olduğu için Pazar değeri düşük olur.
Mücadelesi:
Kültürel Mücadele:
Sonbaharda yapılacak toprak işlemesi kışlayacak pupaları imha eder. Hasatta ağaç üzerinde meyve bırakılmamalıdır.
Kiraz bahçeleri kumsal yerlere kurulmalıdır. Kurtlu kirazlar toplanarak derine gömülmelidir. Konukçuluk yapan kiraz türleri sökülmelidir. Ayrıca toprak eylül,ekim aylarında işlenerek pupaların toprak yüzüne çıkarılıp ölmesi sağlanmalıdır.
Biyoteknik Mücadele:
Kiraz sineği populasyonunun düşük ve orta olduğu zamanlarda önerilir. Bahçede 15- 20 metrede bir ağaç başına 4 adet görsel sarı yapışkan tuzak ve amonyak kapsülü yerden 1,5-2 m. Yüksekliğe ağacın dört farklı yönüne asarak kitlesel tuzak yönteminin uygulanması etkili olur. Böylece ilaçlama sayısı düşürülür.
Kimyasal Mücadele:
Meyvelere ben düştüğü (tatlı su yürüdüğü) dönemde ilaçlı mücadele yapılmalıdır. Gerekirse 15-20 gün sonra ikinci bir mücadele yapılabilir. Özellikle büyük ağaçların tepe dallarının ilaçlanmasına dikkat edilmelidir.